Historia szkoły

Kiedy zaczęto udzielać nauki dzieciom w Skrzydlnej - nie wiadomo. Według zapisów w starych kronikach nauka tutaj zawdzięcza swoje początki Kościołowi. W Kronice Szkoły z lat 1894-1937 przy pierwszym zapisie z 22 września 1894 r. można przeczytać następujące stwierdzenia : "W tej szkole uczono czytać z końcem wieku XVIII"

Szkoła w latach 1900 - 1945

Początkowo obowiązek udzielania nauki przypadał tutejszym organistom, wybudowano więc szkołę pod jednym dachem z organistówką. W 1840 roku budynek spłoną. Został jednak odbudowany i nadal odbywały się tam zajęcia dzieci. Taki  stan rzeczy przetrwał do roku 1882, bo wówczas to Wysoka Rada Szkolna Krajowa utworzyła etat dla nauczyciela i pierwszym pracującym w tym zawodzie był Józef Niwiński. W kronice szkoły można przeczytać: "Nieszczęściem, pierwszy zawodowy robotnik na radzie tutejszej niedługo cieszył się zdrowiem i życiem. Gorliwość około wychowania dziatek i zbyt odległe od szkoły zamieszkanie, przyprawiły go o ciężką piersiową chorobę, z której już się nie podniósł i opuścił trzodę swoją, wdzięczną i tęskną po sobie pamięć pozostawiając, zwłaszcza u uczniów swoich." Opuszczoną posadę objął "młodzieniec podówczas z wyższymi studiami niż wymaga tego stan nauczycielski, bo prawie z ukończeniem gimnazjum" ( cyt. z Kroniki Szkoły ) . Był nim tutejszy rodak Józef Drzyzga, który wkrótce został przeniesiony na inną posadę. Naukę dzieci powierzono nauczycielowi Michałowi Kalecie, który pracował cztery lata i "zachęcał włościan do budowy obszernej szkoły murowanej".

Kościół i organistówka w Skrzydlnej

W 1896 roku rada szkolna wyraziła zgodę na utworzenie drugiej klasy i wynajęcie nowej sali.

Według kart "Kroniki Szkoły" - dnia 18 stycznia 1898 roku oddano do użytku nowy budynek szkolny. Szkole nadano imię Joachima Lelewela. Obecnie w tym budynku mieści się przedszkole. Początkowo szkoła była dwuklasowa, później czteroklasowa, a od 1927 roku już siedmiodziałowa . Dla potrzeb poszczególnych oddziałów wynajmowano sale u prywatnych właścicieli domów położonych wokół rynku - taki stan rzeczy przetrwał aż do 1969 roku.

Na podstawie zapisów w wymienionej Kronice można prześledzić dokładnie dzieje oświaty w naszej wsi. 

Rok szkolny często nie rozpoczynał się regularnie z dniem pierwszego września. Można zauważyć dość odległe przesunięcia dat i to z różnych powodów - a to z powodu epidemii cholery, a to wskutek "klęsk elementarnych", to znowu wskutek szerzenia się grypy hiszpańskiej. Na uwagę zasługuje ceremoniał otwarcia i zakończenia roku szkolnego. W Kronice można przeczytać, że rozpoczynał się on i kończył uroczystym nabożeństwem z udziałem miejscowego proboszcza w intencji dzieci szkolnych i grona nauczycielskiego. W 1927 roku nawet nabożeństwem za wskrzeszoną Ojczyznę.

Stary kościół

Każda uroczystość szkolna zawsze odbywała się przy ścisłym współudziale obecnego w tym czasie w parafii proboszcza: między innymi w 1927 roku 25 marca odbyło się "Święto sadzenia drzewek" w ogródku szkolnym.

"Na uroczyste nabożeństwo przybyła dziatwa szkolna, rodzice. Ksiądz dziekan Gawroński przemówił do zgromadzonych, a następnie młodzież pod kierunkiem pana Józefa Koniecznego, który ofiarował dla szkoły siedem szczepów jabłoni, przystąpiła do sadzenia drzewek. Odśpiewano "Serdeczna Matko" - ksiądz Gawroński poświęcił drzewka, potem wszyscy rozeszli się do domów".

Bardzo wzruszający przebieg, o wielkiej dozie patriotyzmu miały wszelkie akademie związane z wielkimi uroczystościami narodowymi, którym  patronował aktywnie działający Związek Strzelców.

 

                                         Kapliczka w Skrzydlnej

Pochód I Majowy

Konkurs ziół

Uczono więc w naszej szkole umiłowania Ojczyzny i przywiązania do tradycji narodowych. Nic więc dziwnego, że wyszło z niej wiele światłych i wybitnych jednostek- żołnierzy i bojowników "o naszą i waszą wolność". Skrzydlanin Antoni Piękoś jako piętnastoletni chłopiec brał udział w Powstaniu Styczniowym, a jego ojciec walczył w latach 1848-1849 jako podkomendny naczelnego wodza węgierskiej armii rewolucyjnej Józefa Bema. Skrzydlanie, studenci wyższej uczelni Krakowa, założyli tu w 1903 roku Koło "Jutrzenka". Studentom przewodził Mikołaj Konieczny uczestnik Legionów Piłsudskiego. Na przygotowanym przez "Jutrzenkę" podłożu powstało w 1911 roku Towarzystwo "Strzelec", którego prezesem był długoletni miejscowy proboszcz ksiądz Antoni Gawroński. Towarzystwo to utworzyło w Skrzydlnej 43 Polską Drużynę Strzelecką, która w liczbie 28 osób wymaszerowała w sierpniu 1914 roku do II Brygady Legionów, głównie do 3 pułku .

O wielkim patriotyzmie, kształtowanym w Skrzydlańskiej szkole, świadczy fakt, iż w 1913 roku, w Stróży w budynku podworskim, obecnie szkolnym , zorganizowano Pierwszą Oficerską Szkołę Strzelecką pod komendą Marszałka Józefa Piłsudskiego. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Skrzydlanie wykazali trzeźwą ocenę sytuacji w kraju i na świecie . Nigdy nie zapominali, że są Polakami, że mają jedną ojczyznę - Polskę. 

Gdy w dniu 1 września 1939 roku uderzyły na nasz kraj hitlerowskie hordy, szkoła rozpoczęła potajemną walkę o polski język i kulturę. Podczas okupacji niemieckiej już w pierwszym kwartale 1940 roku za aprobatą komórki Związku Walki Zbrojnej rozpoczęło w Skrzydlnej tajne nauczanie z zakresu ogólnokształcącej szkoły średniej. Podbudowę do nauki w tej szkole dała szkoła powszechna, a do nauki "podrzucały" uczniów nauczycielki: Anna Filipek i Zofia Homa. Pomieszczeń na naukę strzegli: Jan Cieślak pseudonim "Maciej", oficer Wojska Polskiego w stopniu pułkownika odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, pionier i inicjator konspiracyjnej działalności w powiecie limanowskim i myślenickim, członek sztabu nowosądeckiego Armii Krajowej oraz Jan Grzywacz - partyzant, konspirator i późniejszy kierownik szkoły.

Jeden z uczących profesorów Stanisław Ptaszek - wysiedlony z Poznania - został aresztowany i rozstrzelany przez gestapo. Nauczycielami tajnego nauczania byli również Skrzydlanie - Franciszek Knapczyk, Czesław Kwiecinski, Józef Drab. Nauką objętych było 28 uczniów. Przewodniczącymi Tajnych Komisji Egzaminacyjnych byli również Skrzydlanie: Ignacy Kwieciński - dyrektor gimnazjum w Nowym Sączu oraz Piotr Zieliński - budowniczy Gimnazjum i Liceum im. Marii Konopnickiej w Nowym Sączu i dyrektor tejże szkoły w okresie międzywojennym.

Patriotyczne wychowanie skrzydlańskiej szkoły wydało największe owoce podczas wojennych lat 1939-1945. Już 10 listopada w domu Bronisława Grodeckiego zebrali się pierwsi skrzydlańscy konspiratorzy, zawiązując jedną z pierwszych na tym terenie organizację wojskową Służba Zwycięstwa Polski. W domu rodzinnym Stefanii Osler pseudonim "Sława" kierowniczki szkoły powszechnej w Woli Skrzydlańskiej, istniał od 1939 roku punkt kontrolny nowosądeckiego inspektoratu Związku Walki Zbrojnej: nauczycielka Stefania Osler, aresztowana przez gestapo, została zamordowana w obozie oświęcimskim. Aż pięciokrotnie hitlerowcy pacyfikowali Skrzydlną w odwet za działalność dywersyjną i konspiracyjną. Skrzydlanie walczyli także w Polskich Siłach Zbrojnych na zachodzie - pod Tobrukiem, Monte Casino. Byli to Stanisław Majda, Franciszek Miłkowski. Skrzydlna ma także swego Westerplatczyka. Jest nim uwieczniony na zawsze w historii Stefan Grodecki.

Wielkie zasługi dla naszej miejscowości miał wychowanek tutejszej szkoły, wielki duchem i sercem, przyjaciel ludzi, służący wszystkim radą i pomocą, długoletni organista tutejszego Kościoła - Józef Konieczny. Autor monografii naszej wsi. Ukochał swoją rodzinną miejscowość i jak sam wspomina w swojej autobiografii "Żadna inwestycja skrzydlańska beze mnie nie powstała, ale wszystkie prawie sam inicjowałem i całe moje siły a nie raz i cały majątek wkładałem do pobudzenia w ruch tych inwestycji - wszystko dla podniesienia mojej wsi". 

Po wojnie szkoła podstawowa mieściła się w starym budynku, w którym obecnie znajduje się przedszkole. W związku ze zwiększoną liczbą uczniów, nauczanie odbywało się także w wynajętych lokalach poza budynkiem szkolnym, u państwa Ginterów, Zająców, na "wikarówce", w budynku świetlicy wiejskiej oraz GS-u. Trudności lokalne spowodowały powołanie w latach 1958/59 Komitetu Budowy Szkoły, który rozpoczął wstępne prace organizacyjne, między innymi pozyskanie działki pod budowę, zezwolenia budowlanego oraz środków finansowych. Budowę rozpoczęto wiosną 1966 roku. Wysiłkiem całego miejscowego społeczeństwa nowa szkoła stanęła na miejscu dawnej cegielni i w dniu 22.VII. 1969 roku została oddana do użytku. Nadano jej imię XXV - lecia PRL. Imię to szkoła nosiła do 1989, kiedy to  zgodnie z pismem Kuratorium Oświaty i Wychowania w Nowym Sączu zaprzestano jego używania. 

Przez wiele lat szkoła nie posiadała sali gimnastycznej. Jednak dzięki staraniom byłych dyrektorów szkoły - Franciszka Rusnarczyka i Stanisława Widomskiego oraz mieszkańców wsi na czele z Panem Stanisławem Kubiszem w latach 1977-83 wybudowano ten obiekt, który służy nie tylko uczniom uczącym się obecnie, ale także wychowankom szkoły. Pisząc o tych latach trudno nie wspomnieć postaci wielce zasłużonej dla rozwoju naszej nowej szkoły - długoletniego nauczyciela biologii, nieodżałowanego dyrektora św. pamięci mgr Stanisława Widomskiego. Wspaniały nauczyciel, mądry człowiek, wizytator biologii i geografii, wychowawca kilku pokoleń. Człowiek bardzo wymagający, ale i niezwykle pracowity. Całkowicie oddany pracy z młodzieżą. Zmarł mając zaledwie 49 lat.

Od 1998 roku szkoła decyzją władz gminnych została przekształcona w Zespół Placówek Oświatowych obejmując zakresem swojego działania oprócz szkoły podstawowej także przedszkole, gimnazjum oraz szkołę filialną w Woli Skrzydlańskiej. W tym czasie poczyniono w szkole wiele inwestycji - przebudowano dach na budynku i dobudowano kilka sal lekcyjnych, które w październiku 1999 roku zostały oddane do użytku. W związku z zaprzestaniem używana poprzedniego imienia szkoły, od 1998 przystąpiono do prac organizacyjnych związanych z wyborem patrona placówki. Decyzją uczniów, Rady Rodziców i Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej ustalono, że szkoła będzie nosić imię wielkiego Polaka - Papieża Jana Pawła II.

12 września 2000 roku odbyła się podwójna uroczystość nadania szkole imienia oraz wręczenia sztandaru szkoły ufundowanego przez miejscowe społeczeństwo. W związku z rozwojem technologii informatycznej powstała w szkole pracownia komputerowa z dostępem do internetu, która została zmodernizowana w 2004 roku, dzięki przystapieniu do projektu"Pracownie komputerowe dla szkół" współfinansowanego przez Europejski Fundusz Społeczny". Szkoła otrzymała Internetowe Centrum Informacji Multimedialnej z szerokopasmowym dostępem do sieci Internet. 

Ostatnim przedsięwzięciem był dokonany w 2014 roku remont wnętrza szkoły- korytarze, sale lekcyjne oraz pomieszczenia przedszkolne zostały odnowione oraz wyposażone w nowe meble i pomoce dydaktyczne.